百家姓——陈

“陈” Chén สกุล “เฉิน” หรือสกุล “ตั้ง”

          แซ่หรือสกุล“陈” Chén “เฉิน” หรือ “ตั้ง”(ในสำเนียงภาษาแต้จิ๋ว)นั้น เป็นหนึ่งในสกุลที่ชาวจีนใช้กันเยอะที่สุดสกุลหนึ่ง โดยมีตำนานเล่าว่า ปลายสมัยราชวงศ์ ซาง商Shāng หลังจากที่โจวอู่หวาง周武王 Zhōu wǔwáng โค่นล้มโจ่วหวาง纣王Zhòu wáng และสถาปนาราชวงศ์โจว周Zhōu สำเร็จเป็นที่เรียบร้อยแล้ว โจวอู่หวางมีดำริให้ปูนบำเหน็จแต่งตั้งศักดินาให้แก่บรรดาทายาทของอดีตบรรพกษัตริย์ผู้ทรงคุณูปการทั้งหลาย ต้นกำเนิดของสกุล “เฉิน” ก็เริ่มต้นจากตรงนี้นี่เองครับ          ครั้นเมื่อโจวอู่หวางได้มีโอกาสเจอกับกุบหม่าน妫满Guī Mǎn กุยหม่านผู้นี้เป็นทายาทของอดีตบรรพกษัตริย์ซุ่น舜 Shùn อู่หวางจึงได้แต่งตั้งบรรดาศักดิ์ประทานให้เป็น เฉินโหว陈侯 Chén hóu โดยมีหน้าที่สำคัญคือพิทักษ์รักษาศาลบรรพกษัตริย์ซุ่น กเฉินโหวกุยหม่านเมื่อถึงแก่กรรมแล้ว ได้รับการขนานนามบนป้ายสถิตดวงวิญญาณของท่านว่า เฉินหูกง陈胡公Chénhúgōng ทายาทของท่านจึงได้ใช้ชื่อสกุลเฉินตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา 

         เมื่อถึงในสมัยราชวงศ์เว่ยเหนือ北魏 běi Wèi ซึ่งเป็นชนเผ่าเสี่ยนเปย鲜卑族 Xiānbēi zú มีชื่อสกุลว่า โม่เฉิน莫陈Mò chén ก็ได้เปลี่ยนชื่อสกุลมาใช้ เฉิน เพียงตัวเดียว มาถึงตอนนี้จะเห็นได้ว่าสกุลเฉิน แบ่งออกเป็น 2 สาย แตกแขนงสาแหรกสาขาออกไป ถ้าจะสืบหาต้นสกุลเฉินที่แท้จริงก็ต้องสืบมาจากท่าน เฉินหูกง แต่ไม่ว่าจะเป็นแขนงสาขาไหนก็เป็นพี่น้องสกุลเดียวกันนะครับ

          ลุถึงปลายสมัยราชวงศ์ฉิน มีผู้นำกบฏชาวนาคนหนึ่งนามว่า เฉินเซิ่ง陈胜 Chén Shèng เมื่อครั้งวัยรุ่นท่านเป็นลูกจ้างทำไร่ทำนาเคยกล่าวกับเพื่อนรักของท่าน อู๋กว่าง吴广Wú Guǎng ว่า “ในวันข้างหน้า หากว่าใครก่อร่างสร้างตัวร่ำรวยขึ้นมาได้ก่อนกัน สัญญาว่าจะไม่มีทางลืมกันและกัน” เมื่อเพื่อนของเฉินเซิ่งได้ยินดังนั้นแล้วคิดว่าไม่มีทางจะเป็นไปได้ ก็กล่าวตอบกลับไปว่า “พวกเราต่างก็ทำไร่ทำนารับจ้างคนอื่นเขา ไหนเลยจะมีทางลืมตาอ้าปากเหมือนกับคนอื่นเขาได้” เมื่อเฉินเซิงได้ยินอู๋กว่างตัดพ้อ จึงกล่าวกับเพื่อนรักของเขาด้วยวลีอันเฉียบคมว่า “อันนกกระจอกน้อยฤาจะล่วงรู้ปณิธานพญาหงษ์ได้เล่า”

          ในภายหลังเขาได้ปลดแอกตนเองและก้าวขึ้นเป็นผู้นำในการต่อต้านโค่นล้มราชวงศ์ฉิน秦Qín ที่โหดเหี้ยม เฉินเซิ่งได้กล่าวว่า “ฤาเหล่ากษัตริย์ ขุนนางข้าหลวง แม่ทัพนายกอง เสนาอำมาตย์จะมีดีแค่ไหนกันเชียว” เมื่อล้มล้างราชวงศ์ฉินลงได้ จึงสถาปนาตนเองขึ้นเป็น เฉินหวาง陈王Chén wáng และสถาปนาแคว้นจางฉู่张楚国Zhāngchǔguó ขึ้น

          ตอนนี้ลูกหลายสกุลเฉินก็ได้ทราบต้นกำเนิดของสกุลตัวเองกันแล้วนะครับว่ามีที่มาอย่างไร แล้วในประวัติศาสตร์มีบุคคลสำคัญในสายสกุลเฉินใครบ้าง แต่ไม่ว่าเป็นสายสกุลเฉินสายไหนก็ตามแต่ ลูกหลานทุกคนล้วนมีบุญสัมพันธ์กันจึงได้เกิดมาใช้สกุลเดียวกันได้ จงภาคภูมิใจในสายสกุลของตนและศึกษาเอาคุณงามความดีของเหล่าบรรพชนมาเป็นข้อคิดและบทเรียน และนำมาประยุกต์ใช้กับตนเอง และที่สำคัญต้องช่วยกันสืบลูกสืบหลานในสายสกุลของตนต่อไป อย่าให้ควันธูปเทียนที่หน้าแท่นบูชาบรรพบุรุษต้องจางหายไป

#chinese #speakwell #speakwell19 #เรียนกับspeakwell

ที่มา：

1. 李杰主编. 百家姓[M]. 哈尔滨：哈尔滨出版社, 2005, P14-15.
2. 李逸安译注. 三字经百家姓千字文弟子规[M]. 北京：中华书局, 2009, P52.

ขอบคุณรูปภาพประกอบจาก：

1. www.chens.org.cn
2. www.news.enorth.com.cn
3. www.thepaper.cn
4. www.xxyjh.com
5. www.zh.wikipedia.org